टोकियो, जापान ।
जापानी येन डलरसँगको बिनिमयदरमा लगातार ओरालो लागेपछि जापानले अन्ततः मुद्रा बिनिमयमा हस्तक्षेप गरेको छ ।
झण्डै दुई महिना यता लगातार डलरसँगको बिनिमयमा खराब रेकर्ड बनाउँदै जाँदा केही समययता बैंक अफ जापानले कुनैपनि बेला बजारमा हस्तक्षेप गर्नसक्ने बताउँदै आएको थियो । बिहिबार जापानले १९९८ पछि पहिलो पटक बजार हस्तक्षेप गरेको हो । बैंक अफ जापानको हस्तक्षेपसँगै डलरसँग येनको बिनिमयदरमा सुधार आउन थालेको छ ।
शुक्रबार बिहान जापानमा प्रति डलर जापानी येन बिनिमयदर १४० येनमा झरेको छ । यसअघि बिहिबार बिहानसम्म १ डलरको १४५ येन सटहिदर रहेको थियो ।
सरकार र जापानको बैंकले डलर बेचेर येन खरिद गर्दै बजारमा डलरको माघ घटाउन थालेपछि येनमा सुधार आएको हो । सरकारी हस्तक्षेप २४ बर्ष ३ महिना पछि भएको एनएचके समाचार संस्थाले उल्लेख गरेको छ ।
येनको तीव्र अवमूल्यनको प्रतिक्रियामा, सरकार र जापानको बैंकले २२ तारिखमा बजारमा हस्तक्षेप गर्ने निर्णय गरेपछि अधिकारीहरूले येनको एकपक्षीय अवमूल्यनमा ब्रेक लगाउन थप हस्तक्षेप गर्न तयार रहेको बताएका छन् । तर यो हस्तक्षेपको प्रभाव स्थायी हुनेछ कि छैन भन्ने स्पष्ट छैन ।
बजार हस्तक्षेपका लागि आवश्यक पर्ने विदेशी मुद्रा सञ्चिति सीमित भएकाले अनिश्चितकालका लागि हस्तक्षेप गर्न सम्भव भने नरहेको बताइन्छ ।
थप रूपमा, अमेरिकी वित्तीय अधिकारीहरूले ब्याज दरहरू उल्लेखनीय रूपमा वृद्धि गर्न जारी राख्दा, बैंक अफ जापानका गभर्नर कुरोदाले भने कि उनले ठूलो मात्रामा मौद्रिक सहजताका उपायहरू कायम राख्ने योजना बनाएका छन् । २२ तारिखको पत्रकार सम्मेलनमा उनले ब्याज दरहरू बढाउने कुनै मनसाय नरहेको दोहोर्याएका छन् ।
सरकार र बैंक अफ जापानको बजार हस्तक्षेपको प्रभाव कहिलेसम्म रहने हो भन्ने स्पष्ट छैन, किनकि डलर किन्ने र येन बेच्ने सम्भावना रहेकोले ब्याजदरको भिन्नतालाई ध्यानमा राख्दै अमेरिकाले फराकिलो व्याजदर जारी राख्ने सम्भावना छ ।
जापानबाट नेपाल पैसा पठाउनेहरुमा खुशी !
जापानले येनको अवमूल्यनमाथि हस्तक्षेप गरेसँगै जापानी येनको बिदेशी मुद्रासँगको सटहिमा सुधार आउन थालेको छ ।
बिहिबार बिहानसम्म जापानी येन १४५ को एक डलर रहेकोमा अहिले १४० भन्दा तल झरिसकेको छ ।
यसको सिधा असर नेपाली रुपैयाँसँगको बिनिमयमा पनि देखिएको छ । बिहिबार १ लाख नेपाली रुपैयाँको लागि १ लाख १४ हजार जापानी येन चाहिने जापानका रेमिट्यान्सहरुको बिनिमयदरले देखाउँछ ।
तर शुक्रबार येनको अवमूल्यन रोकिएसँगै नेपाल पैसा पठाउने बिनिमयदरमा सुधार आउन थालेको छ ।
जापानबाट नेपाल रेमिट्यान्स गर्ने डेढ दर्जन रेमिट्यान्सहरुको रेट हेर्दा शुक्रबार १ लाख नेपाली रुपैयाँको लागि झण्डै १ लाख १० हजार जापानी येन नजिक आइपुगिसकेको छ । अर्थात् बिहिबारको तुलनामा करिव ४ हजार येन घटेको छ ।
येनको अवमूल्यन सुधार्न बैंक अफ जापानको हस्तक्षेप जारी रहेकाले यो बिनिमयदर अझै सुधार हुने देखिएको छ । यस आधारमा जापानबाट नेपाल पैसा पठाउन चाहने व्यक्तिहरुले आपतकालिन अवस्था बाहेक अझै केदिदिन रोकेर पठाउँदा लाभ हुने देखिन्छ । बैंक अफ जापानले प्रभावकारी रुपमा हस्तक्षेप बढाएमा एक सातामा नै जापानी येन र नेपाली रुपैयाँको बिनिमयदर बराबरी अवस्थामा आइपुग्नसक्ने छ । हालकै हस्तक्षेपको प्रभाव बढ्दै गएमापनि अझै एक लाख रुपैयाँको लागि १ लाख १० हजार जापानी येन भन्दा कम हुने निश्चित छ ।